در یکی از دورههای مربیگری درجه 3 غارنوردی اخیر که در سالن پلور برگزار شد، مدرس دوره از کارآموزان میخواهد مسیری را به صورت سرطناب صعود و در انتهای دیواره کارگاه غارنوردی دایر کنند. از آنجایی که این دوره یک دوره غارنوردی بود؛ فلذا پیش بینی برای صعود سرطناب نشده بود، تمام افراد تنها طناب استاتیک همراه داشتند و طناب دینامیک جزء تجهیزات اعلام شده نبود!
موضوع (فقدان طناب دینامیک و ممنوعیت صعود سرطناب با طناب استاتیک) به مربی دوره اعلام میشود که: ما مجاز به صعود سرطناب با طناب استاتیک نیستیم و اینکار میتواند حادثه ساز باشد که متاسفانه تذکر با تمسخر مربی محترم مواجه میشود!!
نفرات شرکت کننده در دوره هر کدام یکی دو کوئیک صعود میکنند؛ حمایت هم با گره حمایت بوده که با طناب خیلی خشک استاتیک به سختی انجام میشد.
کار آموز مربوطه با پرس و جویی که میکند متوجه میشود این کار در دوره مربیگری غار آقایان نیز انجام شده و جزو آیتمهای اجباری هم بوده است.
حال سوال اینجاست؛ آیا اصولا صعود سرطناب با طناب استاتیک مجاز است؟ (شرایط استثنایی مانند مرگ و زندگی اینجا مطرح نیست صحبت از یک دوره با پیش بینی تجهیزات مورد نیاز و یا برنامه پیمایش یک غار با پیش بینی لوازم مورد نیاز است)
در صفحه 322 از کتاب تکنیکهای غارنوردی آلپی نوشته "برنارد تورت" و "جورج مارباش" آمده است:
اقدامات ایمنی
طناب
همانند سنگنوردی بر روی سطح و به دلایل مشابه، صعود زیرزمین هم نیاز به طناب دینامیک دارد. زیرا باید در نهایت ایمنی ضربه سقوط نفر صعود کننده اول را جذب کند. از آنجایی که نفر سرطناب از آخرین نقطه تکیه گاه دور میگردد (که در سنگنوردی میانی گفته میشود) خطر همیشه حاضر فاکتور سقوط 1 یا سقوط بیشتر در زمانی که تکیه دوم را نصب میکند هم وجود دارد. اگر غارنورد، بدون توجه بیشتر از دو برابر طول میانی اول صعود کند ممکن است به کف غار پرت شود. توجه داشته باشید که سقوط قبل از انداختن اولین میانی کاملا قدغن است چون اینجا ابتدای هر صعود محسوب میشود!
...."ما تنها میتوانیم از طناب دینامیک دوبل یا تک استفاده کنیم."
همینطوردر مجله سنگنوردی راک اند آیس (سنگ و یخ) نیز آمده است:
Even a two-foot fall on a static rope can break carabiners and churn your insides into pudding. The danger of mixing up a static and dynamic rope is so great that rope makers all color their static ropes with one solid color, and give dynamic ropes multi-colored, patterned sheaths. Beware. Gear Guy has spoken!
"حتی یک متر سقوط بر روی طناب استاتیک می تواند کارابینها را بشکند و کله پایتان کند. خطر آن قدر بالاست که برای جلوگیری از اشتباه گرفتن دو طناب با هم، تمام سازندگان طناب، طنابهای استاتیک را تک رنگ و به طناب های دینامیک طرحهای چند رنگ می دهند."
اما در خصوص این موضوع سوالات زیرا از متولیان امر مطرح است؟
1-چگونه است که امروزه حتی توصیه میکنند در صعود و بعد از استقرار در کارگاه که کمترین فرض پاندول را میتوان متصور بود از انواع تسمه به علت استاتیک بودن آنها ترجیحا استفاده نشود و سازندگان مطرح ابزارهای کوهنوردی، رو به تولید خود حمایتهای دینامیک آوردهاند تا آسیب را به حداقل برسانند اما مربی غار میگوید برای صعود سرطناب از طناب استاتیک استفاده کنید؟!!
2- تذکر شاگردی حتی به غلط با تمسخر مربی مواجه می شود؟ مربیانی که ظاهرا خود را عالِم دهر میدانند. بدنیست برخی مربیان احترام به شاگردها و شخصیت افراد را هم بیاموزند.
3-آیا این دست مربیان بازآموزی می گذرانند؟ (که مربی ذیربط ظاهرا از این قاعده کلا مستثنا است) و اگر بله آیا مطالب جدید و به روز، به آنان آموزش داده می شود؟!
در خاتمه: یکی از وظایف مهم کارگروههای فدراسیون کوهنوردی و صعودهای ورزشی به روز آوری اطلاعات و دانش فنی رشتههای مرتبط با کوهنوردی است. فلذا فلسفه وجودی باز آموزیها همین امر است که آیا مربی هنوز توانایی آموزش دارد؟ همینطور آخرین اطلاعات و دانش روز را به مربیان منتقل تا آنها نیز به کار آموزان خود انتقال دهند.
وقتی نمره قبولی در آزمون تئوری حداقل 12 باشد و نمره عملی 14 همین میشود که ما مربیان پر زور اما کم سواد تحویل جامعه کوهنوردی بدهیم و پایان نامههای تکراری و کپی زدن های پی در پی از روی دست هم موجب میشود جای تحقیق و نو آوری و ترجمه مقالات خالی باشد و مربیان دانستهها را ارث به ارث و سینه به سینه به همان شکل به دیگری انتقال دهند.به واقع همین میشود که یک مربی با ده سال قبل خود تفاوتی از نظر دانش فنی نداشته باشد.
بدیهی است چنانچه اساتید فن مطالبی در رد این مدعا (عدم استفاده از طناب استاتیک در صعود سرطناب) داشته باشند کوهنامه از نظرات ایشان استقبال میکند.
پ.ن: نام مربی دوره و کارآموز مربوطه نزد کوهنامه محفوظ است و در صورت درخواست متولیان امر در اختیار ایشان قرار داده میشود.
تصویر از: "کرمان شهر آنلاین" و تزیینی است